Wiele osób, które zmieniło swoje nazwisko po zawarciu związku małżeńskiego zastanawia się czy po rozwodzie będzie mogła wrócić do poprzednio noszonego nazwiska. Osoby, które chcą wrócić do poprzedniego nazwiska zastanawiają się jak wygląda taka procedura Wątpliwości budzi również to czy istnieje obowiązek zmiany nazwiska po rozwodzie. Na wszystkie te zagadnienia odpowiedzi znajdą Państwo w tym artykule.
Czy istnieje obowiązek zmiany nazwiska po rozwodzie?
Przepisy prawa nie stanowią o obowiązku zmiany nazwiska po rozwodzie. Jeżeli żona przyjęła nazwisko męża po zawarciu związku małżeńskiego, to nie ma obowiązku zmiany swojego nazwiska po rozwodzie. „Nowe” nazwisko nie jest przyjmowane przez małżonka bądź małżonków na okres małżeństwa, a na stałe.
W typowej sytuacji, po ślubie to żona przyjmuje nazwisko męża, niejako „rezygnując” z dotychczas noszonego nazwiska panieńskiego, zaś mąż nie dokonuje żadnej zmiany w nazwisku. Należy zaznaczyć, że po rozwodzie w takiej sytuacji mąż nie ma żadnej podstawy prawnej do „wymuszenia” na byłej żonie powrotu do jej nazwiska „panieńskiego”. Identycznie sytuacja wygląda, gdy to mąż przyjmuje nazwisko żony, bądź małżonkowie decydują się na noszenie nazwiska dwuczłonowego przez połączenie obu dotychczasowych nazwisk.
Taka sytuacja była przedmiotem wielu orzeczeń sądów. Przykładowo Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dn. 6 sierpnia 2019 r., sygn. akt V Aca 147/18 orzekł, iż „zarówno mąż, jak i żona są tak samo uprawnieni do noszenia nazwiska, co do którego złożyli oświadczenie w dacie zawierania małżeństwa. Przepis art. 59 k.r.o. w żadnym wypadku nie stanowi podstawy do nakazania zmiany nazwiska rozwiedzionemu małżonkowi.”
Nie ma więc podstaw do nakazania byłemu małżonkowi zmiany nazwiska po rozwodzie.
Powołany powyżej art. 59 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi o możliwości powrotu do poprzednio noszonego nazwiska. Zgodnie z tym przepisem małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił dotychczas noszone nazwisko, może powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa. Termin ten jest jednak dość krótki – wynosi 3 miesiące od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego. W celu precyzyjnego ustalenia końcowej daty na zmianę nazwiska najlepiej jest więc pozyskać z sądu odpis wyroku rozwodowego wraz ze stwierdzeniem jego prawomocności, gdyż tam właśnie będzie wskazana data uprawomocnienia się orzeczenia. Od tej daty następnie liczymy 3 miesiące.
Jak wygląda procedura zmiany nazwiska po rozwodzie?
Aby zmienić nazwisko należy w powyższym terminie złożyć oświadczenie przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego lub konsulem o powrocie do nazwiska noszonego przez zawarciem małżeństwa.
Takie oświadczenie można złożyć przed dowolnym kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Polsce bądź konsulem, jeżeli przebywamy za granicą. Urzędnik przyjmie takie oświadczenie, a następnie przygotuje protokół, który zostanie podpisany przez niego oraz przez osobę składającą oświadczenie. Taki protokół następnie przesyłany jest do kierownika Urzędu Stanu Cywilnego, który sporządził akt małżeństwa, aby dołączył on wzmiankę na temat nazwiska. Następnie można uzyskać skrócony odpis aktu małżeństwa, który zawierać będzie informację o złożonym oświadczeniu.
Procedura jest zatem stosunkowo prosta, należy jedynie pamiętać o dotrzymaniu trzymiesięcznego terminu.
Co jeżeli chcę wrócić do „panieńskiego” nazwiska natomiast upłynęły już trzy miesiące od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego?
W takiej sytuacji można dokonać zmiany nazwiska w trybie określonym w ustawie o zmianie imienia i nazwiska. Wniosek rozpatruje wówczas kierownik Urzędu Stanu Cywilnego, który wydaje stosowną decyzję w sprawie. W takiej sytuacji jednak, zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o zmianie imienia i nazwiska można dokonać wyłącznie „z ważnych powodów”, co należy uzasadnić we wniosku.
Potrzebny adwokat od spraw rozwodowych, rodzinnych z Olsztyna? Skontaktuj się ze mną.
