Nowa Rzecznik Praw Obywatelskich: marzą mi się powszechne ubezpieczenia prawnicze
PROF. IRENA LIPOWICZ o priorytetach rzecznika praw obywatelskich - Moim marzeniem jest wprowadzenie niedrogiego, niemal powszechnego ubezpieczenia prawniczego. Kiedy byłam ambasadorem w Austrii, zauważyłam, że obywatele tego państwa nie mają obawy przed skorzystaniem z pomocy adwokata, wiedząc, że usługę opłaci ubezpieczyciel.
ROZMOWA
DARIA STOJAK:
RPO to instytucja apolityczna i bezstronna. Czy dla pani jako osoby, która działała w polityce, jest to problem?
IRENA LIPOWICZ*:
Jeśli rozumiemy politykę jako troskę o dobro wspólne, to każdy RPO zajmuje się polityką. Jeżeli natomiast mówimy o polityce partyjnej, to rzecznik musi być apolityczny, bezstronny. Wprawdzie nie byłam członkiem żadnej partii politycznej, a jedynie klubu parlamentarnego, ale takiego uwolnienia od bieżącej polityki musiałam się nauczyć, już gdy zostałam 10 lat temu ambasadorem. Pracowałam z ministrami spraw zagranicznych najróżniejszych opcji i nie stanowiło to dla mnie problemu, a co ważniejsze, ani dla nich. Postaram się być również rzecznikiem praw wszystkich obywateli, bez względu na ich sympatie polityczne.
Świadomość prawna społeczeństwa jest bardzo niska. Z czym obywatele mają największy problem?
Połowa skarg napływających do biura RPO jest niewłaściwie adresowana. Wielu obywateli nie wie, że mamy dwuinstancyjny tryb postępowania administracyjnego, stąd np. odwołania od decyzji administracyjnych próbują wnosić bezpośrednio do rzecznika praw obywatelskich. Najbardziej niepokojące są jednak skutki niewiedzy na temat terminów obowiązujących w procedurze sądowej. Trafia do nas sporo spraw, w których moglibyśmy złożyć skargę kasacyjną, dysponujemy nawet odpowiednim materiałem, lecz upłynął już sześciomiesięczny termin na wniesienie takiej skargi.
Jak można poprawić tę sytuację? Ze statystyk wynika, że tylko 14 proc. Polaków korzysta z usług prawniczych.
Konieczne jest na przykład zapewnienie pokrzywdzonym łatwego dostępu do informacji o ich prawach. Niestety mamy dzisiaj do czynienia z paradoksem, w którym sytuacja informacyjna ofiary przestępstwa jest o wiele gorsza niż osoby podejrzanej o popełnienie tego czynu. Bardzo często też członek rodziny ofiary zabójstwa, m.in. z powodu szoku, zbyt późno zdaje sobie sprawę, że mógłby przystąpić do sprawy w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Właśnie wystąpiłam do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie, czy można uznać za zgodną z zasadą prawa do sądu i zaufania obywateli do państwa obecną regulację w zakresie, w jakim nie przewiduje ona przywrócenia terminu do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia.
Czy widzi pani potrzebę reformy wymiaru sprawiedliwości?
Moim marzeniem jest wprowadzenie niedrogiego, niemal powszechnego ubezpieczenia prawniczego. Kiedy byłam ambasadorem w Austrii, zauważyłam, że obywatele tego państwa nie mają obawy przed skorzystaniem z pomocy adwokata, wiedząc, że usługę opłaci ubezpieczyciel. Czemu taki system nie mógłby efektywnie działać w Polsce? Ubezpieczenie musiałoby być jednak na tyle konkurencyjne, aby mógł skorzystać z niego każdy obywatel.
Czy będzie pani kontynuować inicjatywę dr. Janusza Kochanowskiego, który stworzył CodziennikPrawny.pl?
Tak, ale w nowej formie. Po pierwszych doświadczeniach widzimy, że choć z portalu korzystają tysiące osób, to jednak wielu użytkowników przebywa na jego stronach bardzo krótko, ok. 2,5 minuty. Dlatego chcemy zmodernizować go tak, aby był bardziej przyjazny i użyteczny dla obywateli, a także bardziej przystępny (lepiej pozycjonowany) w wyszukiwarkach. Zastanawiam się również nad przekazaniem możliwości korzystania z Codziennika poradniom obywatelskim na zasadzie jego współtworzenia czy współredagowania.
Pani poprzednicy walczyli o wprowadzenie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Czy też widzi pani taką potrzebę?
Jestem bardzo zainteresowana tym problemem. Między innymi planuję spotkanie z profesorem Andrzejem Zollem, który jako pierwszy skierował w tej sprawie wystąpienie do właściwych organów. Chciałabym się dowiedzieć, gdzie wystąpiły wówczas największe bariery.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Resort sprawiedliwości podsumował prezydencjęZakończenie etapu prac nad projektami dyrektyw w sprawie ochrony ofiar przestępstw i prawa do adwokata oraz zainicjowanie tworzenia transgranicznej regulacji o e-handlu - to najważniejsze osiągnięcia polskiej prezydencji w obszarze wymiaru sprawiedliwości.
czytaj dalej...Jak ubiegać się o pełnomocnika z urzęduAdwokata lub radcę prawnego sąd może przyznać osobie zwolnionej w całości lub części od kosztów sądowych. Prawo do uzyskania pełnomocnika z urzędu przysługuje również stronie, która takiego zwolnienia nie otrzymała.
czytaj dalej...Powódź: Adwokaci radzą za darmo jak dochodzić swoich praw z ubezpieczycielamiPowodzianie walczą z ubezpieczalniami, które inaczej wyceniają szkody. I z procedurami, które są zbyt skomplikowane.
czytaj dalej...Minister nie może pozbawiać adwokata prawa do obronyIngerencja ministra sprawiedliwości w postępowanie dyscyplinarne adwokatów jest nadmierna i narusza prawo do obrony obwinionych orzekł Trybunał Konstytucyjny.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: Prawo ubogichPrawo otrzyma nowe, bardziej ludzkie oblicze. Już nie tylko najbiedniejsi będą mogli liczyć na pomoc adwokata z urzędu.
czytaj dalej...Korporacje nie mogą wprowadzać dodatkowych wymagańSamorząd notarialny nie ma prawa dodatkowego egzaminowania radców prawnych i adwokatów, którzy chcą wykonywać ten zawód. Wystarczy, że spełnią oni wymagania określone w ustawie.
czytaj dalej...Ivanova: Informatyzacja po polskuOd kilku lat systematycznie informatyzujemy nasz wymiar sprawiedliwości. W każdym sądzie gołym okiem widać już skok cywilizacyjny. Mamy już elektroniczne wokandy. Nie wszędzie działające (bo często popsute), ale mamy. Mamy także od jakiegoś czasu elektroniczne protokoły rozpraw. Na razie głównie na papierze, ale gdzieś we Wrocławiu jest jakiś projekt pilotażowy. I tego się trzymajmy. Jest nieźle, a będzie jeszcze lepiej. Na sali rozpraw stenotypistka już nie zagłusza samego sędziego, adwokata i świadka. Sędzia ma dziś na sali nawet laptopa. Jest też internet. Elektroniczny dostęp do ksiąg wieczystych. Strony mają do dyspozycji elektroniczne postępowanie upominawcze i e-sąd. Na informatyzacji nie można oszczędzać.
czytaj dalej...Będą bezpłatne porady prawne dla powodzianAdwokaci z terenów objętych powodzią będą udzielać bezpłatnych porad prawnych dla osób dotkniętych tą klęską żywiołową - poinformowała w czwartek PAP Naczelna Rada Adwokacka.
czytaj dalej...Brak wydziałów rodzinnych opóźni rozstrzyganie sporówKuratorzy i adwokaci są przeciwko likwidacji sądownictwa rodzinnego. W wyspecjalizowanych wydziałach sprawy rodzinne są rozpoznawane szybciej. Procesy dotyczące rodziny powinny toczyć się przed jednym sądem.
czytaj dalej...Rozszerzono zakresu uwierzytelniania dokumentów przez pełnomocników stronRozszerzenie zakresu uwierzytelniania dokumentów przez pełnomocników stron: adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego, doradców podatkowych, radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa - umożliwia nowelizacja kilku ustaw, którą dziś uchwalił Sejm. Nowela została przyjęta jednogłośnie.
czytaj dalej...Adwokat znajdzie zastępcę procesowego w interneciePrzy kolizji terminów sądowych prawnik może znaleźć zastępstwo w internecie. Internetowy portal służy także aplikantom, którzy za jego pomocą mogą znaleźć patrona i dodatkową pracę.
czytaj dalej...Klienci żądają odszkodowań za błędy prawnikówRośnie liczba wniosków o rekompensatę z tytułu błędów adwokatów i radców prawnych. Rocznie 2 3 procent prawników spotyka się z roszczeniami ze strony klientów.
czytaj dalej...Adwokaci muszą walczyć o zaufanie obywateliAdwokatura powinna być nowoczesna w formach wykonywania zawodu, ale tradycyjna w przywiązaniu do wartości, które reprezentuje.
czytaj dalej...Adwokat uwierzytelni odpis swojego pełnomocnictwaPoświadczona przez adwokata kopia dokumentu i uwierzytelniony przez niego odpis pełnomocnictwa będą miały moc urzędowego dokumentu. W razie wątpliwości sąd będzie mógł zażądać przedłożenia oryginału.
czytaj dalej...Radca prawny przygotuje akt oskarżeniaAdwokaci stracą monopol na sprawy karne. Nie tylko oni, ale również radcowie prawni będą pełnomocnikami stron w sprawach karnych.
czytaj dalej...Tajemnica adwokacka chroni obywatelaPosiadanie profesji adwokata wiąże się głównie z obowiązkiem dochowania tajemnicy adwokackiej i byciem niezależnym.
czytaj dalej...Aplikacje ruszają bez programu szkoleńAdwokaci i radcowie prawni chcą, by aplikanci uczestniczyli w praktykach sądowych. Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury nie zawarła porozumienia z samorządami. Praktyki sądowe nadal będą obowiązkowe dla osób odbywających aplikację notarialną.
czytaj dalej...Adwokaci będą współpracować z radcami nad reformą zawodów prawniczychAdwokaci będą współpracować z radcami prawnymi w przygotowaniu nowego projektu reformy zawodów prawniczych - to decyzja zakończonego dziś Nadzwyczajnego Zjazdu Adwokatury. Są oni przeciw łączeniu się z radcami prawnymi wbrew woli obu samorządów zawodowych.
czytaj dalej...UE krok bliżej ku nowym przepisom o prawie do adwokataMinistrowie spraw wewnętrznych krajów UE zgodzili się w piątek na propozycję nowej dyrektywy o prawie do adwokata. Umożliwia to dalsze negocjacje nad propozycją z Parlamentem Europejskim. To "znaczące osiągnięcie" - oceniła komisarz UE Viviane Reding.
czytaj dalej...Kto będzie mógł domagać się adwokata z urzęduUstanowienia adwokata albo radcy prawnego z urzędu będzie mogła domagać się osoba fizyczna, która nie została zwolniona od kosztów sądowych, ale złożyła oświadczenie o tym, że nie jest w stanie pokryć kosztów ich wynagrodzenia.
czytaj dalej...W upały adwokat i prokurator nie muszą zakładać togiPanujące upały sprawiają, że sądy zwalniają nieraz adwokatów i prokuratorów z obowiązku zakładania togi na sali sądowej. Sami sędziowie zasiadają w togach - z takiego ustawowego wymogu nikt ich zwolnić nie może.
czytaj dalej...Adwokatura przeciwko planowi przekształceń w sądownictwieNaczelna Rada Adwokacka sprzeciwia się projektowi Ministra Sprawiedliwości przekształceniu 116 samodzielnych sądów rejonowych w kraju w wydziały zamiejscowe innych SR. NRA podkreśla, że takie zmiany nie mogą naruszać konstytucji.
czytaj dalej...Zwara: Poczekajmy na orzeczenie sądu dyscyplinarnegoPowiernictwo jest dopuszczalną formą działania adwokata w ramach jego praktyki zawodowej i nie można tego nazywać firmanctwem.
czytaj dalej...RPO krytycznie o ograniczaniu kontaktów aresztowanego z adwokatemPrzepisy pozwalające prokuraturze na ograniczanie kontaktów aresztowanego z adwokatem budzą - ze względu na konstytucyjne prawo do obrony - wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich. Irena Lipowicz wystąpiła w tej sprawie do ministra sprawiedliwości.
czytaj dalej...Sąd powinien znać umowę oskarżyciela posiłkowego z adwokatemOskarżyciel posiłkowy ma obowiązek udokumentować koszty, jakie poniósł na pełnomocnika z wyboru. W tym celu powinien przedstawić sądowi umowę łączącą go z adwokatem.
czytaj dalej...